Einangrunarstefna, afdalamenn og evrópusambandið.

Eitt af mörgu sem við andstæðingar Evrópusambandsaðildar fáum að heyra er það að við séum afdalamenn, einangrunarsinnar eða jafnvel öfga þjóðernissinnar. Það er ekki bara særandi að fá þessum fullyrðingum slengt framan í sig heldur er þetta líka rangt.

Í dag eru 193 alþjóðlega viðurkennd sjálfstæð ríki og þar að auki ríki sem ekki hafa verið viðurkennd og svo ríki sem eru ekki sjálfstæð eins og t.d. Færeyjar og Grænland. Í Evrópusambandinu eru 27 ríki.

Allir hafa nú þegar heyrt um sameiginlega sjávarútvegsstefnu og landbúnaðarsetefnu ESB, en ekki allir vita af sameiginlegri viðskiptastefnu. Evrópusambandið semur fyrir hönd sinna 27 aðildarríkja um tvíhliða viðskiptasamninga og fríverslun. Eitt af því sem Ísland sem ríki yrði að láta af er sá réttur að semja við önnur lönd um fríverslun, og við inngöngu í ESB þyrftum við jafnframt að segja upp þeim samningum sem við höfum umfram Evrópusambandið.

En hvað er svona mikilvægt við það að geta samið við önnur lönd án ESB? Svarið við því er einfalt ef maður hugsar út í það.

Ísland hefur nú þegar fríverslunarsamninga við Færeyjar og Grænland ásamt þeim löndum sem EFTA hefur samið við sem hópur og svo að sjálfsögðu við ESB í gegnum EES-samninginn. Undanfarið hefur EFTA verið í óformlegum viðræðum við fríverslunarsamtök ríkja í Suður-Ameríku og ýmis lönd við Persaflóa. Ísland hefur verið í sjálfstæðum viðræðum við Kína.

Þessir samningar og aðrir framtíðarsamningar bjóða okkur upp á mikla möguleika. Þar sem við nú þegar höfum aðgang að innri markaði Evrópu, og möguleikann á að gera tvíhliða samninga við lönd sem ESB er ekki tilbúið að gera, eða betri samninga en ESB, höfum við jafnframt möguleika á því að flytja inn vörur frá löndum eins og Kína og fullvinna þær hér á Íslandi. Tökum sjónvörp sem dæmi: Hér gætum við flutt inn alla þá íhluti sem fara í sjónvarpstæki og sett það saman. Þar sem hlutirnir eru fluttir tollfrjálst til Íslands þar sem vinnan er kláruð og flutt héðan tollfrjálst til Evrópu geta fyrirtæki hvort sem þau eru innlend eða erlend nýtt sér bakdyraleið inn í Evrópu. Þetta dæmi er svo hægt að flytja yfir á hvaða vöru sem er, í hvaða átt sem er.

Nú spyr ég þig kæri lesandi; Hvort er meiri einangrunarstefna að ganga í ESB eða hafa þor til að vinna á jafnræðisgrunni með öllum 193+ ríkjum heimsins?

Reykjavíkurkjördæmi norður.

L – listinn ákvað á fundi í Súfistanum í Reykjavík í gærkvöldi röð efstu manna á listanum í Reykjavíkurkjördæmi norður. Fjögur efstu sæti skipa:

 

1. Bjarni Harðarson bóksali og fv. alþingismaður

2. Gunnar Kristinn Þórðarson guðfræðingur

3. Guðbjörg Elín Heiðarsdóttir starfsmaður í Víðinesi

4. Friðrik Daníelsson efnaverkfræðingur

 

L – listinn er nýr valkostur í íslenskum stjórnmálum sem leggur áherslu á nýjar leiðir í endurreisn landsins. Frambjóðendur L – listans telja að lýðræðisleg endurreisn sé forsenda þess að hér rísi öflugt land úr þeim brotsjó sem gengið hefur yfir. Forsenda þessa er að Ísland varðveiti fullveldi sitt og að dregið verði úr ægivaldi stjórnmálaflokka yfir lýðræðislega kjörnum fulltrúum á Alþingi. L – listinn hafnar alfarið öllum hugmyndum um aðild Íslands að ESB.

 

Um frambjóðendur L – listans:

 

Bjarni Harðarson er 47 ára bóksali á Selfossi og sat um tíma á Alþingi fyrir Framsóknarflokkinn. Hann nam þjóðfræði og sagnfræði við Háskóla Íslands en hefur lengst af starfað við blaðamennsku og blaðaútgáfu, bæði í Reykjavík og austanfjalls. Bjarni er fjögurra barna faðir og eiginkona hans er Elín Gunnlaugsdóttir tónskáld.

 

Gunnar Kristinn Þórðarson er 34 ára guðfræðingur og starfar með fötluðum.  Hann hefur starfað lengst af með fólki svo sem geðsjúkum, áfengissjúkum og öldruðum.  Gunnar hefur lengi látið þjóðfélagsumræðuna sig varða, með greinasendingum í dagblöðin og með vefsíðunni, landsvarnarflokkurinn.blogcentral.is. Gunnar er einstæður fráskilinn faðir 6 ára stúlku.

 

Guðbjörg Elín Heiðarsdóttir er 48 ára starfsmaður í Víðinesi. Hún er samhliða vinnu við nám í félagsliða við Borgarholtsskóla. Guðbjörg  hefur lagt stund á hárskeranám og starfaði um árabil á hárgreiðslustofu. Um skeið var hún bóndi í Efra Nesi í Borgarfirði. Guðbjörg er ekkja eftir Ólaf Þ. Þórðarson alþingismann og skólastjóra. Hún á þrjú uppkomin börn en núverandi sambýlismaður Guðbjargar er Einar Óskarsson líffræðikennari.

 

Friðrik Daníelsson er 61 árs efnaverkfræðingur hjá Vinnueftirlitinu. Friðrik var um skeið framkvæmdastjóri á Iðntæknistofnun og hefur að auki starfað sem kennari á sínu fagsviði og verið í sjálfstæðum rekstri. Hann hefur um langt árabil látið til sín taka þjóðfélagsumræðu með blaða- og bókaskrifum um iðnaðarmál, þjóðfrelsi, umhverfismál og fleira. Friðrik á þrjú uppkomin börn og er giftur Ingibjörgu Benediktsdóttur.

 

Fjórir efstu menn L – listans í Reykjavíkurkjördæmi norður, f.v. Friðrik Daníelsson, Guðbjörg Elín Heiðarsdóttir, Bjarni Harðarson og Gunnar Kristinn Þórðarson.

Kreppulánasjóður til bjargar heimilunum.

MIKLIR fjárhagslegir erfiðleikar steðja nú að mörgum heimilum landsins eftir fjármálahrunið á liðnu hausti. Ástæðurnar eru margar. Sumir voru komnir í þrot áður en kreppan skall á. Aðrir hafa lent í fjárhagslegum erfiðleikum eftir atvinnumissi. Og enn aðrir eru að kikna undan margföldun skulda sinna vegna vaxtastefnunnar, verðtryggingarinnar eða erlendra lána sem þeir tóku, oft í góðri trú, samkvæmt ráðum ráðgjafa bankanna.

En hvað er hægt að gera til bjargar þeim sem nú eru að missa aleiguna? Fram hefur komið tillaga hjá framsóknarmönnum um flatan 20% niðurskurð skulda allra einstaklinga og fyrirtækja. Slíkur flatur niðurskurður er í besta falli óskynsamlegur, í versta falli óréttlátur. Með honum er verið að skera niður skuldir án tillits til stöðu og efnahags viðkomandi. Skuldir margra yrðu færðar niður sem ekkert þurfa á slíku að halda. Og skattborgarar yrðu enn sem fyrr að borga brúsann.

Miklu skynsamlegra er að skoða stöðu hvers og eins og aðstoða hann og fjölskyldu hans eftir þörfum. Sú leið var farin í kreppunni miklu kringum 1930 hér á landi. Þá var settur á fót svokallaður Kreppulánasjóður. Sjóðurinn keypti eignir þeirra sem ekki gátu staðið í skilum en rak þá ekki burt. Þeir voru áfram skráðir með búseturétt. Þegar batnaði í ári var ábúendum gert mögulegt að kaupa aftur eignir sínar. Þetta átti til dæmis við um bújarðir víða um land. Ábúendur leigðu jarðirnar og keyptu þær svo smátt og smátt aftur. Þannig hljóp ríkið undir bagga til langs tíma og takmarkaði tap einstaklinga og ríkis.

Nú er rétti tíminn til að endurvekja Kreppulánasjóðinn. Aðgerðir sem þannig snúa að einstaklingum og þeirra hag munu til lengdar skila betri árangri en flatur niðurskurður. Kreppulánasjóðurinn gæti orðið heimilum til bjargar og komið fótunum undir efnahag einstaklinga á ný. Endanlegt markmið væri að ríkið seldi aftur eignirnar til fyrri eigenda. En þar til um hægðist myndi starfsemi sjóðsins skapa illa stöddum heimilum skjól og umfram allt varðveita sæmd einstaklinganna.

 

Þórhallur Heimisson

Birtist í Morgunblaðinu 11.3.2009

Bloggsíða L-listanns opnuð.

Nú hefur bloggsíða L-listanns verið opnuð.  Til að byrja með höfum við sett hér inn nokkrar greinar og færslur stuðningsfólks okkar.

Hægt er að lesa nánar um listan með því að smella á um L-listann eða smámyndina af merki listans.

Allt útlit er fyrir að hér verði uppfært með nýjum pistlum reglulega ásamt almennum fréttum af starfsemi listanns.

Ekki gera ekki neitt "aftur"!

Það er berlega að koma í ljós að stjórnvöldum er að takast að koma harðgerðri og duglegri þjóð á norðukveli jarðarinnar lóðbeint á hausinn.

Hvers vegna var ekki hægt að stöðva alla þessa vitleysu strax í október?

Hvers vegna var verið að bíða með þær aðgerðir sem allir hljóta að sjá að eru nausynlegar?

Það eru til lög í landinu sem ná yfir þetta framferði þau lög eru hin almennu hegningarlög ásamt lögum nr.7 frá 1936, lög um samningagerð, umboð og ógilda samninga. Einnig væri hægt að vitna í hlutafélagalögin þar sem ábyrgð stjórnar er markvist skýrð gagnvart hluthöfum og framkvæmdarstóra gagnvart stjórn, ef stjórnarmaður segir af sér störfum lækkar hann ekki eða kemst undan ábyrgð sinni sem stjórnarmaður, það sama á við framkvæmdarstjóra félagsins, það gengur ekki varpað ábyrgðinni á starfsmann félagsins á gerðum framkvæmdarstjórans eða óskráð tilmæli frá stjórn félagsins (sjóðsins).

Ég vill benda á þetta atriði þar sem einn af stjórnarmönnum Seðlabankans virðist ganga það eitt til að ganga úr stjórn sjóðsins til að sýna fram á máttleysi stjórnarinnar, það er bara ekki næganlega ljóst fyrir mér en svo að viðkomandi ætti að axla sömu ábyrgðir og aðrir stjórnarmenn. Hvers vegna bar stjórnarmaðurinn ekki fram tillögu á stjórnafundi um breyttar vinnureglur, til þess er viðkomandi kosinn eða skipaður í þetta embætti en ekki hvað, ekki til að sytja að kaffisumbli með útsýni yfir hið óheyrilega hafnarsvæði reykvíkinga, nema síður sé.

Það er hægt að dæma þessa menn samkvæmt hegningarlögum með því fororði að þeir hafi misboðið sæmdartilfinningu og bligðunarsemi þjóðarinnar, reyndar væri hægt að dæma alla stjórnarmeðlimi fyrir einmitt þessar sakir, getur einhver bent á þann aðila sem ber ekki neina ábyrgði í því máli.

Við höfum lög sem varðar óglidingu samninga sem ég hef rætt áður hér á síðunni sem ég tel að rétt sé að beita gagnvart lánastofnunum, þó sérstaklega þeim sem tóku skortstöðu gagnvar hinum innlenda gjaldeyrir með það að markmiði að hagnast á eigin fjármálasafni sem gerði það að verkum að gengi krónunar féll hér í samræmi við fjórðungs uppgjör allra bankanna þriggja. Þetta tel ég vera landráð sem þessir menn framkvæmdu í hagnaðar skyni, það hlýtur að vera hægt að sjá þetta eins og ég sé þetta þegar ég ber saman afkomutölur bankanna og fall íslenskukrónunar á síðustu tveimur árum, ekki er ég hagfræðingur þó ég sé menntaður á fjámálastjórnunarsviði, þá gefur það mér visst innsæi í þessi fræði en ég er alls ekki að segja að ég hafi ótakmarkaða vitneskjum um þessi mál önnur en þau að þetta gegnur bara ekki upp í mínum þvermóðskuhuga, ég er ætíð til búin að einduskoða allar forsendur þó að ég sé komin að niðurstöðu, því ég lít þannig á mig að ég geti ætíð gert mistök, en með því að endurskoða og meta eldri gögn kem ég æði oft auga á misræmi eða misskilning í mínum hugsunum, og hugleiðingum, það er bara eðlilegt að menn séu tilbúnir að endumeta og skoða fyrri ákvarðanir og upplýsa um þær eða þau.

Ég vona að Ingibjörg Sólrún nái bata í sínum veikindum á næstu mánuðu, en hún viðurkennir að hún hafi verið of veik í raun og veru til að standa í þessu þrasi. Hún segir hreint út að það álag sem hún var undir var henni offviða, það gefur augaleið að hún taki veikinda leyfi frá störfum og hætti tímabundi að starfa í pólitík. Hún var samt sem áður einn aðalmaðurinn í þessu hruni sem var að reyna að koma okkur á réttar brautir, sem sagt hennar veikindi koma til með að kosta þjóðina töluvert mikla fjármuni að ekki var hægt að klára þessa vinnu fyrir áramót, því það þurfti að gera, í dag erum við að missa af þeim tækifærum sem voru í stöðunni. Núverandi stjórnvöld verða hreinlega að knýja fram þær aðgerðir sem þarf til að koma þjóðinni af stað aftur. Það þarf að setja gömlu bankanna í þrot og það þarf að finna leið fyrir skuldara á Íslandi til að vinna sig út úr þeim óskapnaði sem “Útrásanýðingarnir” komu þjóðinni í, svo mikið er alla veganna ljóst.

Hvað varðar 36.gr. og 38 gr.laga nr.7 frá 1936 þarf bara vilja stjórnvalda til að lesa þessi lög með þeim hætti sem þau segja til um, ekki bara lánadrottinshlið það þarf að skoða skuldarahliðina líka, því ef ekkert verður gert með þá hlið fara allar eignirnar á afskriftareikning og þjóðin lóð beint á hausinn.

Nei og aftur nei, “ekki gera ekki neitt, aftur”

L-listinn hefur verið að segja frá okkar aðaláherlsum nú fyrir kosningar en þetta atriði að komast til botns í þessu bankahruni verður einnig eitt af þeim atriðum sem við komum til með að leggja mikla áherslu á. Það er ekki eðlilegt að 25 lánahlutfall fjármálafyrirtækis séu veitt til 10 einstaklinga sem eru einnig eigendur af fjármálafyrirtækinu. Þetta verður að rannsaka og hefja undirbúning að þeirri rannsókn sem allra fyrst.

Það er bara einkennilegt að við sem almenningur í landinu verðum láttnir greiða þessa óreiðu “Útrásarníðinganna”, ef svo verður spái ég því að hér muni sjóða uppúr á næstu misserum ef ekki fyrr, ef ekkert verður aðgert í þeim efnum.

Ég veit ekki hvað við þurfum að horfa mikið til alþjóðavæðingarinnar, því þar sýnist mér að hver höndin sé upp á móti hvor annarri eins og er, þannig að ég á ekki von á mikilli alþjóðavæðingu á næstu 10 til 15 árum, sem getur bæði orðið til góðs fyrir okkur og einnig verið slæmar fréttir fyrir svo smáa þjóð sem Ísland er í raun og veru á alþjóðlegann mælikvarða. Mér sýnist að þessi svokallaði alþjóðavæðing sé mest í því að bjarga málum heima fyrir frekar en að leggjast á eitt með það að markmiði að koma þessum vandamálum aftur fyrir okkur, þar sem hagsmunir þeirra eru það mismunandi, þannig að ef aðgerðir í Frakklandi hafa slæm áhrif í Bretlandi og aðgerðir í Bretlandi slæm áhrif í Frakklandi. Þeir geta bara ekki komið sér saman um neinar aðgerðir sem koma til með að duga í baráttunni við þessa kreppu.

En við ættum að geta komist í gegnum þetta með því að fara að gera eitthvað sem fyrst en ekki vera að skoða þessi mál betur, AÐGERÐIR STRAX, áður en það verður um seinann.

 

Friðrik Björgvinsson

http://friggi.blog.is/blog/friggi/entry/824318/

 

Aðskilnaður fjármálaþjónustu

Hrun fjármálakerfisins í dag sem er að eiga sér stað á alþjóðavísu er ekki ósvipað hruninu í kreppunni miklu sem hófst árið 1930.  Verið er að þjóðnýta banka víðsvegar í heiminum með beinum og óbeinum hætti.  Þrátt fyrir slíkar aðgerðir er vantraust meðal almennings til þeirra það miklar að það hefði þótt vera óhugsandi fyrir einungis nokkrum mánuðum síðan.  Eins og í kreppunni miklu hafa margir sem lögðu fé sitt í banka í þeirri góðu trú að þar væri það öruggt hafa einnig tapað mikla fjármuni.

Árið 1933 voru lög, sem almennt er vitnað í sem Glass-Steagall Act, samþykkt í Bandaríkjunum sem kváðu um aðskilnað í fjármálaþjónustu á fjárfestingarbankastarfsemi og hefðbundinni bankaþjónustu. 

Þessi lög stóðu í 66 ár en voru afnuminn árið 1999.  Þau þóttu þá vera gamaldags enda töldu menn sig orðið vita mun betur hvernig stýra ætti hagkerfum og áhættustýringu innan banka.

Þetta er að mínu mati ein af helstu örsökum þess að margir bankar heims fóru offörum í starfsemi sinni með þeirri afleiðingu að þeir eru í dag tæknilega gjaldþrota.  Hægt er að benda á nokkra aðra þætti svo sem mikinn samdrátt í efnahagslífinu, flata vaxtakúrfu í Bandaríkjunum síðustu ár (sem „neyðir“ fjármálafyrirtæki að taka meiri áhættu í stað hefðbundina lána) og blöndu af óskynsamri vaxta-  og hagstefnu. 

Sé rýnt í sögubækur fjármálafræðinnar er aftur á móti ljóst að helsti örsakavaldur slíkra hamfara sem nú ganga yfir er auðvelt aðgengi að fé og misnotkun á slíku aðgengi.  Fyrst í stað liðkar auðvelt aðgengi að fjármagni einstaklingum og fyrirtækjum að koma framkvæmdum í verk. 

Sé slík stefna hins vegar of lengi látin viðgangast er það oftast ávísun á harðri lendingu.  Með því að opna dyrnar á að sameina  hefðbundna bankastarfsemi og fjárfestingastarfsemi voru innlán, sem í áratugi var að mestu varið í hefðbundin útlán, sett í að fjármagna miklu flóknari og áhættumeiri verkefni.  Augljóst er að fjármálaeftirlit heimsins höfðu ekki bolmagn til að fylgjast með og bregðast við þessari þróun.  Rétt er að benda á að sú þróun átti sér stað á afar fáum árum og aðlögunartímabilið því nánast ekkert frá því að blanda fjárfestinga- og hefðbundina bankastarfsemi hófst og þegar að ljóst var að í óefni væri komið.

Aftur til 1999

Nú þarf aftur að aðskilja rekstur fjármálastofnanna; það er ekki eftir neinu að bíða.   Bankar sem sinna einstaklingsþjónustu eiga að njóta ríkisábyrgðar.  Þeirra hlutverk er fyrst og fremst að þjónusta einstaklinga landsins og smærri fyrirtæki.  Fjárfestingarbankar, sem einblína á stóra lánapakka og fjárfestingar, eiga ekki að njóta hennar.  Fjárfestar sem að koma með fé í slík verkefni bera einir sér ábyrgð á nauðsynlegu aðhaldi í rekstri þeirra.  Slík endurskipulagning eykur gegnsæi og einfaldleika í rekstri aðskildrar fjármálaþjónustu. Útlánatöp bankanna snýr fyrst og fremst að lánum til stórra fyrirtækja og áhættufjárfestingum, sem þýðir að erfitt er að átta sig á nettó eign bankanna og gerir endurreisn þeirra erfiðari fyrir vikið. 

Með þessu næst á nýjan leik nauðsynlegt traust almennings gagnvart bönkum.  Með auknu trausti innstæðueigenda lækkar ávöxtunarkrafan sem þeir gera til fjármagns þeirra í bönkunum (hún væri miklu hærri í dag ef ríkisábyrgð væri ekki ótakmörkuð).  Lækkun ávöxtunarkröfunnar veitti svigrúm til vaxtalækkana og væri þannig fyrsta jákvæða skrefið í langan tíma.Slíkir bankar væru í þjóðareign og ríkisafskipti takmörkuð við slíkar fjármálastofnanir.

Rekstur

Skýrari markmið nást með einfaldara rekstrarformi.  Hagnaður af banka sem sinnir einungis einstaklingsþjónustu er augljóslega minni.  Skiptir þar litlu frá hvaða sjónarhorni mælingar eru.  Áhættan og óvissan í slíkri starfsemi er aftur á móti minni.

Auk þess hefur það loðað við rekstur fjármálafyrirtækja að reynt hefur verið að ná í stór viðskipti með því að fórna hagnaði af minni viðskiptum, og raunar einnig í hina áttina.  Könnun sem var gerð um síðustu aldamót leiddi það meðal annars í ljós að þýskir bankar voru að mynda hagnað af aðeins helmingi þess fjármagns sem þeir voru að meðhöndla.  Það var stöðugt verið að veita kjör til viðskiptavina sem vonast var til að skilaði sér með öðrum hætti.  Þær vonir gengu sjaldan eftir.

Slík stefna hefur verið í gangi hérlendis.  Áhættuálag til stærri fjárfestingafélaga hefur verið ótrúlega lágt undanfarin ár.  Í ársbyrjun 2007 var áhættuálag á skuldabréfum FL Group rétt rúmlega 1% hærra en ríkisskuldabréf með svipaðan líftíma.  Þetta átti sér stað þrátt fyrir að efnahagsreikningur félagsins sýndi augljóslega hversu gírað félagið var.  Þessi hugsun, að krefjast álags sem ekki var í samræmi við áhættu í rekstri, var ríkjandi hjá fjármálafyrirtækjum gagnvart stórum fyrirtækjum.  Bitist var um að fá þau í viðskipti þrátt fyrir að efnahagsreikningar þeirra ættu að hafa verið klár vísbending um að áhættuálagið ætti að vera hærra. 

Þessi nálgun gildir enn gagnvart einstaklingum.  Hægt er enn að fá húsnæðislán á betri vöxtum en þeir vextir sem fást á bókum vegna viðbótarlífeyrissparnaðar.  Þetta hefur verið svona síðan að bankar og sparisjóðir fóru inn á íbúðalánamarkað haustið 2004.  Nú þegar að flestir bankar eru í ríkiseigu hefur dæmið skekkst enn frekar.  Hægt er að fá verðtryggt lán til íbúðakaupa og borga um það bil 4,5% í vexti.  Sami einstaklingur getur aftur á móti átt samsvarandi upphæð inn á vaxtareikningi og fengið þar í kringum 7,5% ávöxtun.  Sé um að ræða fjárhæð uppá 5 milljónir króna er sá einstaklingur að hagnast um 150 þúsund krónur á ári og fær frestun skatts af því í þokkabót.  Þetta eru ágætis rök fyrir því að greiða ekki upp húsnæðislán með viðbótarlífeyrissparnaði.

Það þarf kannski ekki að aðskilja fjármálaþjónustu til að breytta ofangreindu.  Aðskilnaður myndi þó auðvelda röksemdafærslu fyrir slíkum breytingum.

Fjárfestingarbankar

Ólíkt tillögum samræmingarnefndar undir forystu Mats Josefsson varðandi stofnun eignarhaldsfélags í eigu ríkisins væri nýr fjárfestingabanki stofnaður.  Slíkur banki ætti aftur á móti að fara sem fyrst úr ríkiseigu og vera settur í hendur fjárfesta.  Hlutafé væri gefið út fyrir hönd bankans sem snéri fyrst og fremst að rekstri þess.  Fjárfestingarverkefni innan bankans væru fjármögnuð sjálfsstætt með tilliti til atvinnugreina og jafnvel einstakra verkefna.  Skilgreining á hlutverki bankans er einföld, arðsemissjónarmið ráða för.  Pólitísk afskipti verða alltaf hluti af slíkri starfsemi, en með þessu móti væri þau eins takmörkuð og unnt er í smáu þjóðfélagi sem Ísland er.

Það er raunar líklegt að slíkur rekstur verði í framtíðinni meira í formi sjálfsstæðra eignarhaldsfélaga sem skilgreina sig sem fjárfestingabanka.  Ofangreind hugmynd um fjárfestingabanka má útleiða með þeim hætti að þau fyrirtæki sem héldu velli einungis vegna þjóðfélagslegs ábata væru þar áfram inni, þá félög sem hefðu framtíð fyrir sér frá fjárfestingarsjónarmiði einu færu í sjálfsstæð fjárfestingarfélög.  Slík félög sérhæfa sig á ýmsum sviðum og veita nauðsynlegt aðhald á fjárfestingum innan þeirra raða.

Ríkisbanki – „erlendur“ banki – sparisjóðir

Aðskilnaður í fjármálaþjónustu gæti einnig greitt fyrir því að erlendir kröfuhafar hafi áhuga á því að eignast hlut í íslenskum bönkum.  Þess ber að geta að líklegast hafa þeir engan áhuga á því, þeir eru hreinlega neyddir til þess því enginn annar valkostur er í myndinni.  Margir kröfuhafar hreinlega mega ekki eiga í hlutafélögum og slíkt samþykki myndi þá væntanlega flokkast sem „force majore“, það er afleiðingar sem samningsaðilar gátu ekki borið ábyrgð á og því ekki um annað að ræða í óvenjulegri stöðu.

Verði erlendir kröfuhafar neyddir til að eignast hlut í íslenskum banka er eðlilegast að slíkur banki væri í smásölustarfsemi þar sem tryggt væri að ekki væri verið að lána til stærri aðila sem kröfuhafarnir augljóslega hefðu lítin áhuga á að lána.  Sé starfsemi bankans óbreytt þyrftu erlendu kröfuhafarnir stöðugt að fylgjast með hvert væri verið að lána fjármagnið.  Væri starfsemin einskorðuð við einstaklingsþjónustu þyrfti síður að hafa áhyggjur af því og hagnaður slíks banka skilaði sér smám saman aftur til þeirra.

Einn banki gæti verið settur í eigu erlendra kröfuhafa og hinir tveir bankarnir sameinaðir sem einn ríkisbanki.  Ekki mæli ég með því að það jafngildi fjölda uppsagna.  Í stað þess að senda fjölda manns á atvinnuleysisskrá er skynsamlegra að nýta fólk í að aðstoða einstaklinga og minni fyrirtæki við að greiða úr vandamálum sínum í stað þess að vonast eftir einhverri lausn frá alþingi sem næði að ganga fyrir alla.

Að lokum þarf að tryggja að starfsemi sparisjóða haldist traust.  Þrátt fyrir að kostnaður við að halda starfsemi þeirra gangandi sé hár þá er hann lítill miðað við fórnarkostnaðinn sem hlytist við að láta þá fara í þrot.Með þessu er samkeppni fjármálafyrirtækja á einstaklingsmarkaði tryggð og aukin möguleiki á því að erlendir kröfuhafar samþykki að fá banka upp í kröfur sínar.

Breytt mynd óhjákvæmileg

Í framhaldi af þeim umskiptum sem átt hafa sér stað í fjármálaheiminum undanfarna mánuði er óhjákvæmilegt að mikil endurskipulagning sé framundan.  Ísland hefur tekið mestu dýfuna niður á við.  Við höfum aftur á móti bestu tækifærin að umbylta kerfinu með skynsömum hætti.  Látum tækifærið ekki renna úr höndum okkar.

 

Már Wolfgang Mixa

http://mixa.blog.is/blog/mixa/entry/813494/

Stéttskipting kjósenda og valdhroki fjórflokksins

Fulltrúar gömlu flokkanna fara mikinn yfir að L – listinn skuli ekki viðhafa prófkjör, forval eða aðra helgisiði flokksveldisins við röðun á lista. Skilaboðin eru skýr, - framboð má ekki vera án flokksvalds. Eðlilega ógna nýjar hugmyndir alltaf ríkjandi siðum og hugsunarhætti.

Nýjast í þessari umræðu voru ummæli ritstjóra Smugunnar í Kastljósþætti á þá leið að framboð okkar væri ólýðræðislegt vegna þess að hér hefðu bundist saman menn með ákveðna sýn í stærsta deilumáli þjóðarinnar, ESB inngöngunni!

Afbökun lýðræðis

Í flokki þeim sem stendur næst Björgu Evu Erlendsdóttur ritstjóra Smugunnar, VG, er viðhaft forval sem örfá hundruð kjósenda fá aðgang að. Þessir kjósendur hafa í reynd margfaldan atkvæðisrétt á við óbreytta kjósendur og í hendi sér að slátra þingmönnum og jafnvel ráðherrum með 100 atkvæðum til eða frá. Slík urðu nú örlög eins stofnenda VG og vafamál að þar hafi einu sinni þurft 100 atkvæði til að ýta Kolbrúnu Halldórsdóttur út af þingi. Þessir sérstöku og flokksbundnu kjósendur eru með margfaldan atkvæðarétt hinna óbreyttu og flokkslausu.

Við höfum áþreifanlega séð í vetur hvernig flokkarnir telja þingmenn vera sína séreign, afstöðu þeirra eins og hvert annað góss sem hægt er að ráðskast með á á landsfundum og ef það dugar ekki til er beitt ráðherraræði og foringjavaldi. Þessu höfum við á L – listanum talað gegn og erum ekki einir í þeim hópi að efast um að stjórnmálaflokkar séu lýðræðislegar stofnanir.

Allir sem þekkja til stjórnmálaflokka vita að þeir vinna eftir úreltu og marglagskiptu þrepalýðræði. Svipað kerfi er notað í stéttarfélögum og nokkrum öðrum miður lýðræðislegum stofnunum. Galli þessa kerfis er að það virkar aldrei neðan frá grasrótinni og upp heldur jafnan ofan frá toppi og niður. Eina leiðin til að tryggja lýðræði með fulltrúakjöri er að hafa þrepið aðeins eitt og kjósendur þannig alla á einum palli. Stéttaskipting kjósenda er eðlilega andstæð lýðræði.

Leið lýðræðisins

En það er fráleitt bæði sleppt og haldið. Við á L – listanum getum ekki bæði boðið flokkakerfinu byrgin og búið til nýjan flokk. Við látum ekki hræða okkur til að búa til milliliði milli kjósenda og frambjóðenda. Okkar leið að þessu marki er sú nýbreytni að stofna til framboða án þess að efna til flokksstofnunar. Þar með erum við ekki með það sýndarlýðræði í pípunum sem gerir ráð fyrir forvali nokkur hundruð ofurkjósenda eða fulltrúavali 500 kjördæmisþingsgesta. Við einfaldlega bjóðum okkur fram og leggjum lýðræðið í hendur á þeirri athöfn einni sem stendur undir því heiti að vera lýðræðisleg. Það eru alþingiskosningarnar.

Sá sem hér ritar hefur kjörgengi og hefur á liðnum vetri fengið nokkur þúsund áskoranir um að bjóða sig fram til áframhaldandi þingsetu. Ég hef ákveðið að gera það og við þá ákvörðun beiti ég engan gerræði eða ólýðræðislegum vinnubrögðum eins og ritstjóri Smugunnar reynir að gefa í skyn. Ég mun meira að segja hlífa kjósendum við þeirri áraun sem mikið auglýsinga- og bæklingaflóð er óneitanlega í kjölfar kosninga og hefi ásamt félögum mínum ákveðið að taka ekki við neinum fjárstyrkjum við framboð þetta.

Núverandi kosningakerfi er sniðið að þörfum stjórnmálaflokka og ekki létt verk fyrir einstaklinga að fara fram í þessu kerfi. Eina leiðin til að gera það er að bindast samtökum við aðra einstaklinga í öðrum kjördæmum og við deilum þá með okkur atkvæðum úr uppbótapottinum og komum þannig í veg fyrir að hið flokksvæna kosningakerfi drepi atkvæðum kjósenda L – listans á dreif.

Einræðisherrrarnir

Gagnrýnendur L – listans hafa mikið gert úr þeirri yfirlýsingu undirritaðs að vitaskuld hljóti oddvitar listanna að hafa úrslitaatkvæði um hverjir sitji á þeim í kerfi sem þessu. Það eru hreinskilin skilaboð og í fullu samræmi við það að listar þessir eru leið okkar til að koma með einstaklingsframboð inn í núverandi kerfi.

Það er aftur á móti mikill útúrsnúningur að þessu úrslitavaldi fylgi að einn maður raði hér upp lista eftir eigin geðþótta. Í öllum tilvikum er um að ræða nána samvinnu samherja þar sem hlustað er á sjónarmið allra. En það eru engar þær atkvæðastofnanir til í flokkslausu framboði til að skera úr um ágreiningsmál. Það er líka mjög vandséð hvernig fámennar innaflokks atkvæðagreiðslur, eins og til dæmis fóru fram í Framsóknarflokki í Reykjavík, tengjast raunverulegu lýðræði.

Allt tal um ólýðræðislega einræðistilburði er þessvegna broslegt og sýnir betur en annað að gömlu flokkarnir óttast hið nýja framboð L – listans. Fulltrúi fjórflokksins notar tækifærið og reynir með drýldni að kalla það ólýðræðislegt þegar einhver utan þeirrar elítu vill upp á dekk. Það er dapurlegt og hlusta á slíkan málflutning nú þegar fjórflokkurinn hefur brugðist þjóðinni og gerir samt kröfu um að halda öllum völdum óskertum.

Ólýðræðisleg ESB afstaða!

Hitt atriðið sem Björg Eva Erlendsdóttir nefndi í Kastljósviðtali og fleiri fjórflokkafulltrúar hafa hnotið um er að innan L – listans er samstaða um afstöðuna til ESB. Björg Eva Erlendsdóttir vill að L – listinn sé eins og Sjálfstæðisflokkurinn, Vinstri Græn og Framsókn með jöfnum höndum ESB sinna og ESB andstæðinga. Síðan ganga kjósendur að kjörborðinu eftir að hafa hlustað á einn af frambjóðendum viðkomandi flokks en lenda alveg óvart í að atkvæði þeirra skolar inn manni með algerlega andstæða skoðun inn á þing.

Hér er lýðræðislegur réttur kjósanda til að vita hvað hann er að kjósa algerlega fótumtroðinn í flokkskerfi sem reynir að þóknast öllum á kjördegi, eiga bland í poka þannig að allir finni eitthvað við sitt hæfi.

Í samstöðu kjósenda L – listans í ESB málum er ekki fólgin nein skoðanakúgun enda er L – listinn ekki opin stjórnmálasamtök sem t.d. ESB sinnar geta gengið inn í. L – listinn er framboðslisti. ESB sinnarnir hafa verið duglegir að leggja undir sig forvalsslagi hjá VG og nálgast meirihluta í bæði Framsókn og Sjálfstæðisflokki. Ef lýðræðið er raunverulega fyrir kjósendur en ekki hinar furðulegu og óræðu flokksvélar er full þörf á því að kjósendur eigi val kjördag og geti þar kosið með fullveldinu og móti ESB daðrinu. Þar er L – listanum einum treystandi.

Persónukjör leysir lýðræðishallann

Eina varanlega leiðin til að leysa lýðræðishallan sem er í núverandi kosningakerfi er svo að koma á persónukjöri en það verður ekki gert með þeirri afbökun að búa til nýjar leikreglur korteri fyrir kosningar. Og allra síst ef þær leikreglur eru þannig að þær frekar útiloka ný framboð eða gera þeim erfiðara fyrir.

Raunverulegu persónukjöri er hægt að koma á í einmenningskjördæmum, í landskjördæmi og með ýmsum öðrum þekktum leiðum. Ef fara á þá leið sem núverandi stjórnarflokkar boða að bjóða frambjóðendum að tefla fram óröðuðum listum þá er lykilatriði að frambjóðendur geti líkt og í prófkjörum flokkanna tilgreint hversu ofarlega þeir vilja fara.

Annars er komið kerfi sem hentar bara hinum gömlu og vel smurðu flokksvélum því engir nema þeir geta átt í handraðanum tugi frambjóðenda sem allir eru til í að setjast í fyrsta sæti ef svo ber undir. Ný framboð eru þar með dæmd til að hafna þessari nýju lýðræðisleið og sú niðurstaða verður síðan notuð gegn framboði þeirra.

Ritstjóri Smugunnar hafði mjög á orði að hún skildi ekki hvað hennar gömlu skólafélagar væru að fara með því að nýta sér rétt sinn til framboðs. Það er von mín að grein þessi skerpi skilning á framboði okkar og við getum notað kosningabaráttuna til að deila um stjórnmál en það sé hér með afgreitt að rétturinn til að bjóða fram sé ekki einkaeign gömlu flokkanna.

Bjarni Harðarson

http://www.smugan.is/pistlar/adsendar-greinar/nr/1218

Hugsjónir og þor, L-listinn.

Fólki líður illa og er ekki bjartsýnt á framtíðina. En við verðum að hafa trú á því að hægt sé að breyta, en þá verðum við að hafna því sem ónýtt hefur reynst og byggja nýtt, hafa trú á sjálfum okkur og þora að breyta.

Meðfylgjandi er fengið að láni hjá www.vald.org: "Með hverjum deginum sem líður virðist líklegra að Ísland rísi ekki úr öskunni sem betra land. Glæpsamleg verðtrygging lána og okurvextir sjá til þess að fólkið í landinu—og þá sérstaklega yngri kynslóðirnar—verða rassskelltar duglega á meðan gömlu kerfiskarlarnir og kerlingarnar hreiðra um sig við kjötkatlana og sjá til þess að raunveruleg verðmæti leiti á gamlar slóðir. Verður martröðin að veruleika? Þannig spyr “Vinni” á spjallsíðunni www.malefnin.com og hann heldur áfram:

Hugsið ykkur:

Það er komið sumar og kreppan bítur fast, vonleysi og drungi færist yfir samfélagið og fjölmiðlar eru uppfullir af fréttum af uppsögnum, gjaldþrotum og öðrum hörmungum. Alþingi er í sumarfríi og ný ríkisstjórn er að setjast við kjötkatlana eftir kosningarnar. Þar mun hún sitja næstu 4 árin í ró og næði. Fjórflokkurinn kom nefnilega alveg óskaddaður út úr kosningunum. Sumarið og haustið fer í að raða flokksgæðingum á garðann. Óopinber stjórnarsáttmáli innifelur að ekki megi rugga bátnum um of með því að fara rækilega í saumana á því sem gerðist hér í aðdraganda kreppunnar. Annar stjórnarflokkurinn, eða jafnvel báðir eiga nefnilega nægilegt magn af óhreinum þvotti úr fortíðinni sem ekki má viðra.

Það er mikið líf í kringum stjórnmálaflokkanna sem fengu andlitslyftingu í kosningunum með því að skipta út fáeinum þreyttum andlitum. Þetta mikla líf helgast af því að fyrir liggur sjaldgæft tækifæri fyrir stjórnmálastéttina, áhangendur hennar og velgjörðamenn. Tækifærið felst í því verkefni að endurskipuleggja eignarhaldið á íslandi, bönkum, flestum fyrirtækjum landsins, að ógleymdum náttúruauðlindunum - virkjunum, fiskimiðunum o.s. frv. Oft hefur verið handagangur í öskjunni á Íslandi að komast í gott talsamband við stjórnmálamenn eða til áhrifa innan flokkanna en aldrei sem nú. Enda ekki á hverjum degi sem eignarhald á heilli þjóð er endurskipulagt. Hagsmunaklíkurnar að tjaldabaki eru því allar á hjólum og varla unnt að finna óbrenglaðar fréttir um nokkurn skapaðan hlut í áróðursflóðinu þar sem reynt verður að stýra hugmyndum í réttar áttir; þ.e.a.s þannig að auðurinn renni enn og einu sinni í rétta vasa.

Að sjálfsögðu hefur ekki náðst nein niðurstaða í eflingu lýðræðisins og endurskoðun stjórnarskrár er í nefnd. Nýja Ísland er líka komið í nefnd.

Þetta er martröð – martröð sem getur hæglega ræst.

Fjöldi Íslendinga gerir sér fulla grein fyrir að hér vantar nýtt stjórnmálaafl strax, nýja breiðfylkingu hugsjónamanna sem hefur það eitt markmið að hreinsa út sorann. Þessi fylking þarf að koma 10–15 mönnum á þing til þess að geta veitt nægilegt aðhald áður en landinu verður aftur stolið. Það sem núna blasir við er landflótti unga fólksins og hrikalega misskipt samfélag þar sem valdaklíkan afhendir sjálfri sér allt bitastætt á silfurfati. Svo setningin fræga í Animal Farm sé endursögð og heimfærð upp á nýju ríkisbankana, þá eru allar skuldir jafnar … en sumar skuldir eru jafnari en aðrar. Fáir virðast hirða um myllusteininn sem hangir um háls heimilanna, heldur eru þau eru keyrð betur í kaf á degi hverjum. En þeir sem geta togað í rétta spotta og látið afskrifa hjá sjálfum sér verða kóngar morgundagsins.

Þetta er ekki grunnur sem heiðarlegt og réttsýnt fólk vill byggja á nýtt þjóðfélag.

 

Sigurbjörn Svavarsson

http://duddi9.blog.is/blog/duddi/entry/819615/

 

Kreppulánasjóður?

Margt gott má segja um þau ráð sem gripið er til nú hjá ríkisstjórninni til bjargar heimilunum. En betur má ef duga skal því staðan er skelfileg víða eins og hér kemur fram.

 Ástæðurnar eru margar. Sumir voru komnir í þrot áður en kreppan skall á. Aðrir hafa lent í fjárhagslegum erfiðleikum eftir atvinnumissi. Og enn aðrir eru að kikna undan margföldun skulda sinna vegna vaxtastefnunnar, verðtryggingarinnar eða erlendra lána sem þeir tóku, oft í góðri trú, samkvæmt ráðum ráðgjafa bankanna.

En hvað er hægt að gera frekar til bjargar þeim sem nú eru að missa aleiguna? Fram hefur komið tillaga hjá framsóknarmönnum um flatan 20% niðurskurð skulda allra einstaklinga og fyrirtækja.

Önnur lausn er að skoða stöðu hvers og eins og aðstoða hann og fjölskyldu hans eftir þörfum. Sú leið var farin í kreppunni miklu kringum 1930 hér á landi. Þá var settur á fót svokallaður Kreppulánasjóður. Sjóðurinn keypti eignir þeirra sem ekki gátu staðið í skilum en rak þá ekki burt frá himilum sínum. Þegar batnaði í ári var fólki gert mögulegt að kaupa aftur eignir sínar. Þetta átti til dæmis við um bújarðir víða um land. Ábúendur leigðu jarðirnar og keyptu þær svo smátt og smátt aftur. Þannig hljóp ríkið undir bagga til langs tíma og takmarkaði tap einstaklinga og ríkis.

Nú er ef til vill rétti tíminn til að endurvekja Kreppulánasjóðinn.  Kreppulánasjóðurinn gæti orðið heimilum til bjargar og komið fótunum undir efnahag einstaklinga á ný. Endanlegt markmið væri að ríkið seldi aftur eignirnar til fyrri eigenda. En þar til um hægðist myndi starfsemi sjóðsins skapa illa stöddum heimilum skjól og umfram allt varðveita sæmd einstaklinganna og reisn og eignir.

 

Þórhallur Heimisson

http://thorhallurheimisson.blog.is/blog/thorhallurheimisson/entry/824986/

Sjálfstæðisflokkur stefnir á ESB. L-listinn skýr valkostur gegn því !

    Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir vara-formaður Sjálfstæðisflokksins,
sagði í þætti Bylgjunnar á Sprengisandi í gær, að allt benti til  að eftir
landsfund flokksins myndi hann opna á aðildarviðræður við Evrópu-
sambandið. Ef það yrði niðurstaðan, yrði það grundvallarbreyting  á
stefnu flokksins í Evrópumálum. Mjög sterk öfl innan flokksins kalla
á aðild að ESB, og fjölmargir sjálfstæðismenn  tala fyrir  því  í  dag.
Þannig er Bjarni Benediktsson sem er sterklega talinn næsti formað-
ur flokksins, fylgjandi aðildarviðræðum, og svo er um ýmsa þingmenn
flokksins, eins og Jón Magnússon, sem er hlynntur aðild að Evrópu-
sambandinu.

   Fyrir okkur þjóðfrelsis-og fullveldissinna er nánast ENGUM flokki
á Alþingi Íslendinga lengur treystandi í Evrópumálum, þótt meirihluti
þjóðarinnar sé andvíg aðild. Þannig er Framsókn orðin ESB-sinnaður
krataflokkur eins og Samfylkingin. Vinstri-græn tala fyrir aðildarvið-
ræðum og þar með umsókn að ESB, því aðildarviðræður geta ekki
orðið nema sótt verðu um aðild. Þá syðja Vinstri grænir breytingu á
stjórnarskránni um þjóðaratkvæðagreiðslur, sem auðveldar mjög að
breyta fullveldisákvæðum stjórnarskrárinnar eftir kosningar, og þar
með aðild að ESB. Frjálslyndir styðja þá breytingu, en formaður þing-
flokks þeirra var til skamms tíma yfirlýstur ESB-sinni. Og þannig mætti
lengi telja.

   Því er það ánægjuefni fyrir okkur þjóðfrelsis-og fullveldissinna að
tilkynnt hefur verið um framboð, sem ALFARIÐ hafnar öllum hugmynd-
um um aðildarviðræður og umsókn að Evrópusambandinu. Framboð
sem vill standa vörð um sjálfstæði og fullveldi Íslands.  Framboð
hófsamra BORGARLEGRA GILDA.   Framboð sem ESB-andstæðingar
geta 100% treyst. - Framboð L-listans.

   Innan grasrótar Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks er mikil
andstaða við ESB-aðild. Sú grasrót á nú að koma til liðs við L-list-
ann. - Það er svo míkið í húfi, því fullveldið og sjálfstæði þjóðar-
innar er forsenda fyrir endurreisn efnahags hennar  á næstu
árum.

 

Guðmundur Jónas Kristjánsson

http://zumann.blog.is/blog/zumann/entry/823389/